Kernwaarden bepalen, en gebruiken om tijd te besparen

Our value is the sum of our values.

Joe Batten

Kernwaarden zijn de de dingen die je diep van binnen zo belangrijk vindt, dat ze invloed hebben op alles wat je doet.

Ze zullen bepalen wat jij "goed" of "fout" vindt, wat je prioriteiten zijn, en wat je wilt in het leven.

Je kernwaarden goed kennen kan je helpen tijd te besparen, omdat je veel sneller de juiste beslissing kunt nemen.

Wat hebben kernwaarden te maken met tijd besparen?

Kernwaarden. Het kan wat zweverig lijken, dat geef ik eerlijk toe.

En wat hebben ze te maken met strategisch lui zijn?

Je kernwaarden helpen je in een aantal situaties om tijd te besparen.

Sneller de juiste besluiten nemen

When your values are clear to you, making decisions becomes easier.

― Roy E. Disney

Kernwaarden kunnen je helpen om besluiten te nemen. Als jouw kernwaarde stabiliteit is zul je waarschijnlijk niet besluiten om plotseling je baan op te zeggen, en een onderneming te starten in een heel andere branche.

Is jouw kernwaarde spontaniteit dan doe je dat misschien juist wel.

Wanneer een mogelijke kans zich voordoet kun je op basis van je kernwaarden dus snel besluiten of dit iets is wat bij je past.

Sommige van je kernwaarden zul je heel duidelijk weten: waarschijnlijk weet je wel van jezelf of je meer aan de stabiliteit-, of de spontaniteit-kant zit.

Maar soms is het lastiger, en vind je een besluit erg moeilijk. Dan kan het heel veel helpen om je kernwaarden te weten.

Je begrijpt de mensen om je heen eerder

Everything that irritates us about others can lead us to an understanding of ourselves.

― Carl Gustav Jung

Door je eigen kernwaarden te kennen, ga je ook makkelijker de kernwaarden in een ander herkennen.

Dit kan er dan voor zorgen dat je beter begrijpt waarom zij iets gedaan hebben, terwijl jij een andere keuze gemaakt zou hebben.

Dat kan dan weer ruzie voorkomen, en ruzies kunnen zo onnodig veel tijd kosten… 😉

Bijvoorbeeld: jij had een avond voor studie gepland. Je partner vertelt je dat de buren vanavond gezellig op de koffie komen.

Jouw belangrijkste kernwaarde is wijsheid, en die studie had daar aan bij moeten dragen. Het lijkt nu wel alsof je partner je tegen wil werken!

Maar als je weet dat één van haar kernwaarden naastenliefde is, dan kun je zien waarom zij het uitnodigen van de buren als iets positiefs ziet; dat het niet is om jou tegen te werken, maar omdat het past bij haar persoonlijke waarden.

De juiste mensen om je heen (en in je bedrijf)

People are more difficult to work with than machines. And when you break a person, he can’t be fixed.

― Rick Riordan, The Battle of the Labyrinth

Dit maakt het dan ook makkelijker om de juiste mensen om je heen te verzamelen.

Wanneer mensen kernwaarden hebben die erg botsen met die van jou, is het lastig om met ze te leven of samenwerken. Dit geldt dus zowel voor je persoonlijke relaties, als je werk relaties.

Je moet bijvoorbeeld een nieuwe persoon aannemen in je bedrijf. Er zijn twee kandidaten die op papier even goed lijken.

Als je dan een inschatting kunt maken van hun kernwaarden — mogelijk door dit te verwerken in het gesprek, zonder er per se direct naar te vragen — kan het veel makkelijker zijn om de juiste keuze te maken.

Heb jij als heel belangrijke kernwaarde verbinding of gelijkheid, dan kun je misschien niet goed samenwerken met iemand die trots als kernwaarde heeft.

Op een zelfde manier is het lastig voor iemand die als kernwaarde vernieuwing heeft te werken met iemand die stabiliteit bovenaan zet.

Niet omdat één waarde "beter" is dan de ander, maar omdat ze botsen.¹

Het scheelt veel stress

Happiness is when what you think, what you say, and what you do are in harmony.

– Mahatma Gandhi

Als jij je kernwaarden goed weet, kan dat heel veel stress voorkomen.

Of beter gezegd: als je ze niet weet, kan het veel stress opleveren. Er is dan namelijk een grote kans dat je merkt dat er iets niet klopt, maar je weet niet precies wat.

Door je kernwaarden helder te krijgen kun je zien wat het is.

Jij hebt misschien de kernwaarde avontuur, maar eigenlijk zit je al heel lang vast op dezelfde plek, en ben je het hele jaar nog niet op reis geweest.

Wanneer je weet dat avontuur voor jou een kernwaarde is, kun je zo snel herkennen dat dat is wat er mist in je omgeving. En het probleem dus oplossen.

Helaas ben je er nog niet met de kernwaarden. Je hebt nog iets nodig, wat aansluit op die kernwaarden. Normen.

Kernwaarden combineren met normen

Een norm hoort bij een kernwaarde. Het legt uit wat die kernwaarde voor jou betekent, hoe je je zou moeten gedragen om te voldoen aan die kernwaarde.

Bij de kernwaarde behulpzaamheid kan bijvoorbeeld de volgende norm: je moet altijd zoeken naar manieren om andere mensen te helpen, en dat doen.

En bij de kernwaarde loyaliteit hoort misschien de norm ik blijf altijd bij de personen aan wie ik me gebonden heb, ook als er misschien "betere" kansen daar buiten zijn.

Drew Barrymore zei in de documentaire ‌My Date with Drew (IMDb): "If you don’t take risks, you’ll have a wasted soul.". Het lijkt er dus op dat zij een kernwaarde als avontuur heeft, en dat dit een norm is die daar bij hoort.

Meestal zul je meerdere normen per kernwaarde hebben, hoewel er 1 of 2 kunnen zijn die de essentie van de waarde duidelijk overbrengen.

Voor de kernwaarde Bescheidenheid zou ik schep niet op bijvoorbeeld een heel essentiële norm zijn.

Andere normen zijn specifieker. Je kunt de regel als je geld van iemand leent, moet je dat zo snel mogelijk terugbetalen hebben bij de kernwaarde balans, maar het is niet per se de essentie er van.

Voorbeelden van keuzes op basis van kernwaarden

Je kernwaarden en normen bepalen dus wat jij doet.

Daarom gaan we kijken naar twee situaties — de één misschien iets wat je wat eerder tegen zal komen dan de ander, maar ze hebben allebei een reden — en hoe mensen met verschillende kernwaarden daar mee om zouden gaan.

Je kunt tijdens het lezen van de voorbeelden, en de reacties van de fictieve mensen, ook gelijk bij jezelf checken hoe het voor jou voelt.

Dat geeft je al een aardige indicatie van je persoonlijke kernwaarden.

Hoe een kernwaarde je acties kan beïnvloeden: een voorbeeld

Je ziet dat er een cursus aangeboden wordt, die jou verder kan helpen in je professionele leven. De cursus is € 1199,-.

Hoewel je weet dat de cursus je kan helpen, vind je 1200 euro toch ook best wel veel geld.

Nu kun je er weken over na gaan denken of je het zou moeten doen, en daar dan steeds zelfs een beetje door afgeleid worden.

Maar als je je kernwaarden goed kent is het eigenlijk heel eenvoudig.

• Is jouw belangrijkste kernwaarde kennis? Met bijvoorbeeld een norm als het is belangrijk regelmatig nieuwe kennis op te doen.

  Dan wil je sowieso de cursus volgen. Je zult er nieuwe dingen leren, en daarmee verder komen in een belangrijke kernwaarde voor jou.

• Je kunt ook de kernwaarde prijsbewust hebben. Een norm daar zou kunnen zijn "Het is belangrijk om niet meer te betalen dan nodig".

  In dat geval zul je waarschijnlijk goed willen kijken wat er wordt aangeboden in de cursus, en of je die informatie ergens anders goedkoper kunt krijgen.

  Dit kost misschien meer tijd, en wellicht krijg je niet alle kennis, maar het voldoet aan jouw belangrijkste kernwaarde: prijsbewust.

• Met de kernwaarde succes zal het erg afhangen van de norm die je daar bij hebt, of de cursus een goed idee is.

  Het hangt daar ook af van je definitie van succes, wat het nog wat lastiger maakt.

Hier zie je hoe je op basis van je kernwaarden heel snel besluiten kunt nemen, en ook hoe belangrijk de definities en normen zijn.

Succes betekent voor jou misschien iets anders dan voor mij; zelfverzekerd kan voor iemand anders meer op arrogant lijken; en eerlijkheid zou zoiets als Radical Honesty kunnen betekenen, maar misschien heb jij daar toch een andere norm bij.

Wat zijn jouw kernwaarden?

Nu je een beeld hebt wat kernwaarden zijn, en gezien hebt waarom ze relevant zijn voor tijdkrijgers, kun je ook gaan kijken wat jouw persoonlijke kernwaarden zijn.

Je kunt dit doen op verschillende manieren. Een snelle manier om ideeën te krijgen voor wat je kernwaarden zouden kunnen zijn:

• Maak een lijstje van dingen waar je echt een hekel aan hebt. Bijvoorbeeld als iemand constant opschept. Voor jou is er dan waarschijnlijk een kernwaarde bescheidenheid.
• Check bij jezelf wie je supertof vindt. Wie zijn de mensen met wie je omgaat omdat je ze echt heel leuk vindt? Of misschien wel beroemdheden zelfs. Wat maakt het dat je deze mensen zo leuk vindt?
• Vraag het iemand anders. Terug naar dat lijstje van mensen die jij zo leuk vindt…

  Die vinden jou waarschijnlijk ook leuk als ze met je omgaan. Vraag hen eens wat ze denken dat jij belangrijk vindt. Andere mensen zien dat soms makkelijker dan dat je het zelf ziet.

Om je eigen kernwaarden te testen kan het ook helpen om dingen extreem te maken. Misschien denk je bijvoorbeeld dat “geld” voor jou een kernwaarden is.

Dat kun je dan testen door jezelf wat vragen te stellen:

• Zou je weggaan bij je familie, als je daar 10 miljoen euro voor krijgt?
• Is er een geldbedrag waarvoor jij iemand zou doden?
• Als je ongemerkt geld kon stelen van arme mensen, zou je dat dan doen?

Misschien zijn al deze vragen “ja” voor jou. Dan is er een goede kans dat geld écht een kernwaarde voor je is, iets wat je superbelangrijk vindt.

En aan de andere kant: misschien vind je het allameel belachelijk. Dat is een teken dat geld waarschijnlijk geen kernwaarde is voor jou, dat er iets anders is wat je belangrijker vindt.

Misschien is het barmhartigheid, zorgzaamheid, gelijkheid, familie, liefde, of veiligheid.

Schrijf je kernwaarden op

Je krijgt zo een aantal voorbeelden van kernwaarden. Steeds als je er één ziet waarvan je denkt dat die bij jou aansluit schrijf je deze op.

Nadat je een lijstje gemaakt hebt filter je deze naar de belangrijkste, zodat je er drie tot vijf overhoudt.

Maak hier ook een volgorde in aan, of zet in ieder geval je belangrijkste, #1 kernwaarde bovenaan.

Je hebt nu je kernwaarden helder. Schrijf ze ergens op. Zet ze duidelijk in beeld waar je ze ziet. Plaats ze op je website, zodat andere mensen ze kunnen zien.

En vooral: blijf naar je eigen kernwaarden handelen.

Voorbeelden van kernwaarden

Een aantal voorbeelden van mogelijke kernwaarden zijn:

• Rijkdom
• Geduld
• Vriendschap
• Veiligheid
• Succes
• Dapper
• Familie
• Autonomatie
• Professionaliteit
• Integriteit
• Barmhartigheid
• Zorgzaamheid
• Loyaliteit
• Balans
• Geld
• Moedig
• Prijsbewust
• Vrolijkheid
• Vrijheid
• Plezier
• Zelfverzekerdheid
• Stabiliteit
• Spirualiteit
• Rust
• Macht
• Creativiteit
• Ordelijkheid
• Liefde
• Openheid
• Spontaniteit
• Succes
• Eerlijkheid
• Bescheidenheid
• Behulpzaamheid
• Gelijkheid
• Stabiliteit
• Kennis
• Avontuur
• Zorgzaamheid
• Solidariteit
• Groei
• Beroemdheid
• Sensatie
• Spontaniteit
• Liefde

Op internet kun je nog véél meer voorbeelden vinden. Bijvoorbeeld hier, hier, en hier.

Van sommige waarden zul je misschien denken dat dat "té logisch" is, natuurlijk mag je aannemen dat iedereen "respect" heeft naar elkaar.

Als je dat denkt, is dat een goed teken dat het een belangrijke kernwaarde is voor jou. Het zit zo diep voor jou, dat het niet in je opkomt dat iemand daar anders over zou denken.

Schrijf die bovenaan je lijstje.

Mijn kernwaarden

Laat ik dit afsluiten, al is het maar ter inspiratie, met mijn eigen kernwaarden:

• Verantwoordelijkheid: ik kan niemand anders de schuld geven van mijn omstandigheden, en ben geen slachtoffer;
• Integriteit: het is niet altijd goed om 100% eerlijk te zijn², maar je liegt niet voor je eigen gewin;
• Vrolijkheid: er is altijd iets om blij over te zijn³;
• Vrijheid: ieder mens⁴ moet altijd kunnen doen wat hij of zij wil, zolang dat een ander niet belemmert in hun vrijheid;
• Groei: stilstand is achteruitgang, blijf altijd bezig om jezelf te verbeteren.

Dit zijn mijn persoonlijke kernwaarden, die ook hebben geleid naar Strategisch Lui.

Hoe dan?

• De tijdrevolutie is bijvoorbeeld een heel belangrijke actie voor mijn wens om ieder mens vrij te maken
• Strategisch Lui steunt de groei van mijzelf en andere mensen. Ik leer bijvoorbeeld uit gesprekken met lezers. Maar ik leer soms zelf weer nieuwe dingen, terwijl ik probeer het voor jou op te schrijven (zo moest ik voor dit artikel bijvoorbeeld weer goed reflecteren op mijn eigen kernwaarden);
• Verantwoordelijkheid: als ik wil dat ieder mens vrij kan zijn, kan ik niet verwachten dat dat zomaar gebeurt. Ik moet er actie voor ondernemen, en dus verantwoordelijkheid nemen.

Vanuit dat oogpunt kun je je kernwaarden dus ook heel goed gebruiken als je zelf een bedrijf wilt starten, of gewoon een andere carrière wilt, maar nog niet weet wat.

Je ziet: kernwaarden komen steeds van pas. 😉