Slechte gewoontes zijn zo slecht nog niet: hoe ze je kunnen helpen

We hebben allemaal onze gewoontes natuurlijk. Een gewoonte is niets meer dan iets wat we steeds op een zelfde manier doen, of op hetzelfde moment doen.

Je hebt waarschijnlijk de gewoonte om je tanden te poetsen nadat je opstaat. Dat is niet iets waar je over nadenkt, of jezelf afvraagt of je je tanden zou gaan poetsen; dat doe je als een automatisme.

Goede en slechte gewoontes

En waarschijnlijk zijn we het eens dat je tanden poetsen een goede gewoonte is.

Maar je hebt waarschijnlijk ook gewoontes waar je niet zo blij mee bent, misschien noem je dat slechte gewoontes.

Als je bijvoorbeeld elke keer na het poetsen van je tanden ook gelijk een reep chocola eet, is dat waarschijnlijk niet zo’n goede gewoonte; hij zal niet bijdragen aan de doelen die je hebt, en zelfs tegenwerken.¹

Waarom je slechte gewoontes heel handig kunnen zijn

Toch kunnen je slechte gewoontes eigenlijk ook heel handig zijn.

Het is namelijk veel makkelijker om gewoontes op te bouwen door ze te koppelen aan dingen die je al doet.

Als jij bijvoorbeeld de gewoonte wilt ontwikkelen om iedere dag 10 minuten te lezen, omdat je meer boeken wilt lezen, kun je dit koppelen aan een gewoonte die je al hebt.

Laten we zeggen dat je elke dag ’s morgens een kopje koffie drinkt. Dat is een gewoonte die je al hebt.

Nu kun je dan besluiten om voortaan bij het drinken van je kopje koffie, ook nog eens 10 minuten in een boek te lezen. (Al zou ik beginnen met 1 pagina lezen, of zelfs maar het boek naast je neer leggen, want 10 minuten is gelijk wel heel veel.)

Nu is koffie drinken niet per se een slechte gewoonte (wederom, het hangt af van je doelen), maar ook met een gewoonte waar je niet zo blij mee bent zou je dit prima kunnen doen.

Stel dat jij echt een reep chocola zou eten na het tanden poetsen (is dat niet heel vies trouwens?), en je wilt dat gaan gebruiken voor een goede gewoonte, zou je bijvoorbeeld kunnen besluit om na het eten van je reep chocola te flossen. Of zo’n oranje dingetje waarvan ik de naam altijd vergeet gebruiken.

In ieder geval iets wat goed is voor je. En omdat je het koppelt aan de gewoonte die je toch al hebt, is het veel makkelijker om het te doen, dan wanneer je het zo "uit het niets" zou willen proberen.

Betekent dit dat ik m’n slechte gewoontes kan blijven houden?

Betekent dit dan dat je je slechte gewoonte ook aan moet houden?

Nee hoor, die kun je op een gegeven moment loslaten. 😉

Als je eenmaal de routine hebt opgebouwd van je goede gewoonte, heb je de slechte niet meer nodig. Daar kun je dan gerust mee stoppen.

Sterker nog: de geavanceerde methode van deze strategie is dat je de gewoontes niet koppelt, maar vervangt. Wanneer je dan dus die reep chocola wil pakken na het tanden poetsen, pak je gelijk je flos.

Maar het afleren van de gewoontes die je niet wilt is iets voor een andere keer.

Voorbeelden van goede gewoontes dankzij slechte gewoontes

Gewoon om je wat inspiratie te geven, hier een aantal ideeën. Uiteindelijk hangt het er natuurlijk vanaf wat jouw huidige en gewenste gewoontes zijn, maar dit geeft je misschien net even een startpunt:

Huidige gewoonte	Gekoppelde gewoonte
De hele avond TV kijken	Als ik de TV aan zet, ga ik 1 minuut strekoefeningen doen
Constant nieuwe gadgets kopen	Als ik iets nieuws koop, geef ik ook minstens één ding weg (aan iemand die dat niet zelf zou kunnen kopen, of aan een kringloopwinkel)
Ieder weekend fast-food bestellen	Als ik fast-food bestel, zet ik hetzelfde bedrag opzij op een beleggingsrekening
Eindeloos door social media scrollen	Als ik Instagram open, bedenk ik één ding waar ik dankbaar voor ben
Klagen over dingen waar je toch geen invloed op hebt	Als ik ergens over heb geklaagd, stuur ik daarna één persoon een lief berichtje
Nagels bijten	Als ik op mijn nagels bijt, oefen ik daarna de uitspraak van een woord uit mijn cursus Spaans

Je ziet ook dat niet alle gewoontes direct met elkaar te maken hebben: fast-food bestellen heeft wel een béétje invloed op je portemonnee, maar wil je waarschijnlijk vooral stoppen wegens fysieke gezondheid. Toch koppelen we dat gewoon aan iets voor je financiële gezondheid.

Het gaat er hier vooral om dat het gewoontes zijn die je al regelmatig uitvoert, zodat je ze kunt gebruiken om andere gewoontes aan op te bouwen.