Hoe maak je meer tijd om boeken te lezen?

So many books, so little time

Frank Zappa

Als ik mensen vraag waarom ze meer tijd willen, is er een heel grote kans dat dit in ieder geval één reden is: ik wil meer boeken lezen.

Meer lezen, en dan met name boeken, is één van de grootste "wensen" van drukke mensen. Zelden hoor ik mensen die graag meer Netflix zouden kijken, of nóg meer willen werken.

Vaak wordt er tijdens een vakantie tijd gemaakt voor één of twee boeken aan het zwembad, maar daar blijft het bij. Hoe zorg je nu dat je meer boeken leest?

Waarom wil je meer boeken lezen?

Voor we gaan kijken hoe je meer boeken kunt lezen, is het belangrijk te bepalen waarom je meer boeken wilt lezen.

Het is op zichzelf eigenlijk helemaal niet erg om niet veel boeken te lezen. Je wordt niet magisch gelukkiger, of slimmer, of liever, omdat je meer boeken leest.

En in tegenstelling tot wat veel mensen lijken te denken, ben je ook niet plots interessanter als je een grote boekenkast hebt. Zelfs niet als je die vult met boeken die je nooit hebt gelezen, maar titels hebben als Moby-Dick; or, The Whale, en Infinite Jest.

Dus waarom wil jij meer boeken lezen? Tot je die vraag eerlijk kunt beantwoorden hebben de rest van de tips waarschijnlijk weinig zin.

Maak het niet te complex

Het antwoord hoeft overigens niet complex te zijn. Mijn antwoord voor fictie was bijvoorbeeld "Omdat ik het leuk vind om boeken te lezen".

Simpel als dat. Ik vind het leuk. Maar toch doe ik het te weinig, omdat het "moeilijker" is; het is (voor mij althans) gewoon simpeler om de TV aan te zetten, of social media te checken, dan een boek open te doen.

En voor non-fictie: "Omdat ik regelmatig goede ideeën uit boeken heb gehaald, die mijn leven veranderd hebben".

Getting Things Done heeft bijvoorbeeld veel van mijn huidige productiviteit-systeem gevormd, en Why We Sleep heeft me gemotiveerd om eindelijk genoeg te slapen. (En om te lezen voor het slapen gaan! 😉)

Het aantal boeken is niet zo belangrijk

En dan ten slotte: focus je vooral niet te veel op het aantal.

Dit heeft weer heel veel met je waarom te maken. Als jouw "waarom" is "Ik wil indruk maken op mensen door te zeggen dat ik gemiddeld 104 boeken lees in een jaar", dan wil je inderdaad focus-en op het aantal boeken.

Maar als jouw waarom bijvoorbeeld is "Ik wil vaker ontspannen met een boek dan met televisie", of "Ik denk dat ik veel goede ideeën uit boeken kan halen", is het aantal niet zo belangrijk.

Als je optimaliseert voor aantal boeken kun je gewoon allemaal goedkope "flutromannetjes" gaan lezen, waar je zo door heen vliegt. Maar dat helpt dat je echt naar je doel toe?

Heb jij een waarom met iets als "zelfontwikkeling", wat zou je dan meer helpen: 25 paperbacks kopen op het vliegveld? Of gaan zitten met een boek over compassie ontwikkelen, en één die je verder kan helpen in je carrière?

Als je elke dag een stuk leest uit het heilig boek van jouw religie heb je aan het einde van het jaar misschien maar één boek gelezen (de Bijbel en de Koran zijn allebei vrij dikke boeken bijvoorbeeld), en misschien niet eens dat. Maar het kan wel zijn dat het veel beter aansluit op wat je echt wilt.¹¹

Kies je formaat: fysiek boek, of e-boek?

Heb je je waarom duidelijk? Dan is het tijd om te kiezen hoe je wilt lezen.

We maken hier het onderscheid in fysieke boeken, en e-boeken. Waar je overigens niet een binaire, 100%-altijd-het-één, keuze in hoeft te maken.

Maar het helpt wel om er even over na te denken, en de voors en tegens voor jezelf op een rijtje te zetten.

Veel mensen vinden fysieke boeken gewoon fijner om vast te houden. Ze houden van de manier waarop het papier voelt, het omslaan van de bladzijdes, en zelfs de geur van de boeken.

Fysieke boeken kun je ook makkelijker (uit)lenen, en het heeft gewoon iets fijns om je boekenkast te kunnen zien.

Aan de andere kant hebben e-boeken ook allerlei voordelen: je kunt er makkelijker in zoeken; er is onbeperkte ruimte voor markeringen en notities; je kunt lezen zonder lamp; de pagina’s worden niet vies als je leest tijdens het eten (wat ik graag doe); en je neemt makkelijk een paar boeken tegelijk mee.

Je kunt zelf bedenken welke eigenschappen voor jou zwaarder wegen, en op basis daar van de juiste keuze maken. En nogmaals: dat hoeft niet binair te zijn. Ik heb vorig jaar ongeveer 50% gelezen in fysieke boeken, en de andere helft digitaal.

Daarom weet ik nu heel goed wat voor mij werkt, maar test zeker ook wat voor jou werkt.

Digitale route? Investeer in een aparte e-reader

Eén van de belangrijkste punten om digitaal lezen voor mij te laten werken was wel de investering in een e-reader (een Kobo Libra H2O op dit moment), wat ik fijner vindt dan lezen op een iPad.

En hoewel ik denk dat de keuze tussen fysiek en digitaal gewoon heel persoonlijk is, denk ik dat — als je de keuze hebt gemaakt voor digitaal — de keuze tussen een e-reader en tablet veel belangrijker is.

Geen afleiding

In theorie kun je net zo goed boeken lezen op een tablet als op een e-reader. Je hebt apps voor Kobo en Kindle, op de iPad heb je Apple’s eigen Boeken app, en anders kun je altijd een aparte epub app aanschaffen.

Maar als je nu op het punt bent dat je meer boeken wilt lezen, is er een grote kans dat een fysiek boek of een e-reader je helpt om afleiding te voorkomen.

Wanneer je namelijk op je iPhone aan het lezen bent zul je op z’n minst apps moeten blokkeren om afleiding te voorkomen, en de iPad in niet storen modus zetten.

Maar zelfs dan is de kans op multitasking nog heel groot: even snel Facebook checken gaat een stuk makkelijker als je de iPad toch al in je handen hebt.

Duidelijker doel

Los van de directe verleiding, is het met een e-reader (of wederom: een fysiek boek) ook veel duidelijker voor jezelf wat je gaat doen.

Als jij je e-reader oppakt is dat om een boek te lezen, punt. Als jij je iPad pakt kun je een boek gaan lezen… Maar je kunt ook Netflix aan zetten. Zeker wanneer je de gewoonte nog aan het opbouwen bent helpt het om een duidelijkere grens te hebben.

Praktische overwegingen

En dan zijn er nog wat praktische overwegingen. Zo is mijn iPad Pro op zich redelijk goed te lezen in de zon, maar de Kobo een stuk beter.

Verder heeft de kobo een praktisch onbeperkte batterij²; is het een stuk fijner voor je ogen (zeker ’s avonds); makkelijker in de hand te houden; en makkelijker mee te nemen.

Mijn favoriete setup voor non-fictie is op dit moment om de Kobo neer te zetten met de officiële hoes, en er een fysiek notitieblok naast te leggen voor het geval ik iets wil opschrijven.³

Maar lees ook op je iPad

Heb ik je overtuigd dat je beter een e-reader gebruikt dan je tablet? Mooi, dan ga ik dat nu weer omdraaien.

Installeer vooral ook wel de relevante app(s) op je iPad. En op je smartphone. Eventueel zelfs op je laptop.

Dit zorgt er namelijk voor dat je de kans vergroot dat je een boek bij hebt. Wanneer je in de wachtkamer zit, en je telefoon pakt om gedachteloos Facebook te checken, heb je nu ineens ook de optie om 10 minuutjes in een boek te lezen.

En wanneer je in de trein je iPad klaar zet om YouTube te browsen, zie je nu ook je Kindle app.

Zelfs wanneer je met je laptop op een afspraak wacht kun je dan prima een kwartiertje in je boek lezen.

Dit werkt vooral goed als je inderdaad werkt met digitale boeken, omdat je leespositie gewoon bewaard blijft tussen verschillende sessies. Je kunt dus gelijk verder waar je gebleven was.

Zorg dat je altijd een boek bij je hebt

Never trust anyone who has not brought a book with them

Lemony Snicket

De vorige tip heeft alles te maken met deze: zorg dat je altijd een boek bij je hebt.

Je hoeft niet altijd al je huidige boeken mee te nemen, maar zorg dat je in ieder geval een boek bij je hebt.

Probeer een redelijke inschatting te maken van de tijd die je hebt, en je boek daar op aan te sturen. Als je weet dat je een dag hebt waar je regelmatig 10-15 minuten zit te wachten wil je misschien een verzameling met columns, of korte verhalen hebben.

En zit je vandaag juist een paar keer een uur in de trein? Dat is perfect voor een boek dat meer aandacht vraagt.

Door dit concept in je achterhoofd te houden kun je ook slimmer boeken kopen: als je voor fysieke boeken gaat is het verstandig om te zorgen dat je voor dit soort momenten een paperback hebt.

Iets wat je makkelijk in je jas kunt stoppen, of waarvan je het niet erg vindt als er wat zware spullen op liggen in je tas.

Geen tijd om te lezen? Luister audioboeken

Tot zover hebben we het steeds gehad over de klassieke definitie van het lezen van boeken. Twee formaten: fysiek, of e-boek.

Maar er is een derde formaat. De manier waarop je vroeger waarschijnlijk boeken gelezen hebt: je voor laten lezen.

Nu zal het niet zo snel meer voorkomen dat je ouders, of de juf, je voor gaan lezen. Maar er zijn allerlei auteurs die best hun eigen boek voor willen lezen. Of mensen die dat als werk hebben: audioboeken opnemen.

Het boek It Doesn’t Have to Be Crazy at Work (link) heb ik bijvoorbeeld geluisterd, en niet gelezen.

Audioboeken zijn ideaal als je veel in de auto zit, of werk doet waar je ondertussen prima ergens naar kunt luisteren; veel fysieke arbeid leent zich hier prima voor.

Of als je gaat wandelen (om tijd te besparen) kun je ook prima een audioboek luisteren.

Niet alleen kan dit een oplossing zijn als je weinig tijd hebt om boeken te lezen, het is ook een prima optie als je het lastig vindt om boeken te lezen.

En voor non-fictie kan het zelfs beter zijn, als jij gewoon meer leert door dingen te horen dan te lezen. Niets mis mee; ken je eigen sterke en zwakke punten, en speel daar op in.

Stel een boekendoel voor jezelf

Zet een doel. Misschien wil je dit jaar 10 boeken lezen, of 800 pagina’s gelezen hebben, of 40 uur met boeken doorgebracht…

Wat voor jou werkt, maar zet een specifiek, meetbaar doel.

Maak dat doel vervolgens kleiner, breng het dichterbij. Zo wilde ik in 2019 proberen om 12 boeken te lezen. Als je dat kleiner maakt is het dus 1 boek per maand.

Elke maand 1 boek uitlezen leek me goed te doen, en heb ik inderdaad ook gehaald — ik heb 19 boeken gelezen.

Dit jaar ga ik voor 24, met de theorie dat ik elke maand 1 fictie en 1 non-fictie boek lees.

Wees realistisch in deze doelen

Door mee te doen met een Reading Challenge op GoodReads kan ik goed zien of ik op de goede weg ben met dit doel, hoe mijn
"GoodReads vrienden" er voor staan, en kunnen we elkaar af en toe nog eens aanmoedigen.

Voorgaande jaren, met name toen ik nog Shelfari gebruikte, zet ik gerust doelen als vijftig boeken dit jaar. Gek genoeg haalde ik dat zelden; kennelijk is het niet realistisch om van 0-1 naar 50 te gaan, zonder een concreet plan.

Daarom staat de "R" in PRISMA/SMART deze keer wél voor realistisch (normaal gesproken gebruiken wij de R in SMART graag ergens anders voor): het heeft geen zin om een bizar doel te stellen, wat je toch niet haalt.

Zet een doel wat je enigszins uitdaagt, maar wat je vooral motiveert om het echt te doen.

Iedere dag 1 pagina

Vind je het lastig om te beginnen? Zet je doel dan op 1 pagina per dag.

Ten eerste bouwt dit momentum op, en ga je misschien vanzelf toch stiekem 2, 3, of 20 pagina’s lezen.

Maar zelfs als je elke dag inderdaad 1 pagina leest. Dan heb je aan het einde van het jaar 365 pagina’s gelezen.

Elk jaar een boek uit

Nu is het lastig om te zeggen hoeveel pagina’s een gemiddeld boek heeft. Hetzelfde boek kan in e-boek, hardcover, en paperback heel andere antwoorden geven.

‌The Ocean at the End of the Lane is bijvoorbeeld 272 pagina’s in paperback, en 336 pagina’s in hardcover.⁴

Maar laten we zeggen dat een "gemiddeld" boek 300 pagina’s is. Dan kun je nog steeds, met 1 pagina per dag, elk jaar een boek lezen. En als je gewoon gelijk in een nieuw boek begint heb je na 5 jaar zelfs 6 boeken gelezen.⁵

En als ik naar mijzelf kijk zie ik dat er jaren zijn dat ik letterlijk geen enkel boek heb gelezen — had ik toen elke dag een pagina gelezen, had ik nu misschien wel 10 of 15 boeken meer gelezen.

Lees liever één pagina per dag dan zeven per week

Om de gewoonte op te bouwen is het fijner om elke dag 1 pagina te lezen, dan dat je er 7 leest op één dag in de week.

Maar aan de andere kant, als jij gewoon een goed moment in het weekend hebt waar je even rustig kunt gaan zitten met een kopje koffie, en dan 7 pagina’s leest… Dat is nog steeds beter dan geen pagina’s te lezen.

Zelfs als je om de dag 1 pagina leest, lees je nog steeds bijna 200 pagina’s per jaar. Als je wat kortere boeken kiest, betekent dat dat een boek per jaar.

Je hoeft niet snel te lezen

Er zijn allerlei trucjes voor speed reading, en andere manieren om sneller te lezen.

Maar het is ook helemaal niet erg om rustig te lezen. Zeker met fictie is het goed om ook te genieten.

En voor non-fictie kun je die ene pagina die je gelezen hebt lekker laten spelen in je onderbewuste. Er echt even over nadenken.

Hoe vaak heb je een boek gelezen wat je echt heel goed vond, maar waar je eigenlijk maar één of twee concrete ideeën uit hebt gehaald? Je hoeft niet veel te lezen, of snel te lezen, om die ideeën te vinden.

Als je rustiger leest is de kans alleen maar groter dat je juist die ideeën vindt.

Zoek de juiste plek om te lezen

Dit is een algemeen advies voor gewoontes: het helpt om een vaste plek te hebben waar je ze uitvoert. Het maakt meestal niet eens zo veel uit wat die vaste plek is, als het maar een vaste plek is.

Met het lezen van boeken zou ik zeggen dat het enigszins uitmaakt wat die plek is. Het is nu eenmaal makkelijker om een boek te lezen in een bibliotheek (ook omdat ze er daar meer hebben), dan op een bouwplaats of een kinderopvang.

Kies de juiste omgeving

Kijk daarom wat voor jou een fijne plek zou zijn om rustig te kunnen lezen. Als het thuis is, is het dan de woonkamer? Of staat daar te vaak de televisie aan?

Misschien kun je beter lezen in de slaapkamer, bijvoorbeeld door een half uurtje eerder naar bed te gaan, en dan nog even in bed te lezen. (Let dan wel op dat je niet bezig bent met een boek wat je brein te veel aan het werk zet.)

Creëer de juiste omgeving

Wat als je niet de juiste omgeving hebt? Kijk dan of je die kunt maken.

Dat betekent niet dat je een kamer in je huis moet verbouwen naar je eigen bibliotheek, maar je kunt kleine dingen doen die het net wat fijner maken. Dingen die je misschien motiveren te lezen, door dat duidelijker neer te zetten voor jezelf.

Bijvoorbeeld: de meeste woonkamers zijn ingericht rond de televisie. Heel eerlijk: die van ons ook.

Maar we hebben de TV in een kast gezet, met in diezelfde kast ook een aantal van onze favoriete boeken. (Op de bovenste plank de Harry Potter-serie van mijn vrouw, die ik nu aan het lezen ben, en op een andere plank de Cemetery of Forgotten Books; iets waarvan ik haar overtuig om ze te lezen.)

Ook staat één van de banken in een dergelijke hoek dat je er vrij makkelijk kunt zitten met een boek, zonder al te veel last te hebben van de TV.

Train jezelf om "altijd" te kunnen lezen

En dan tegelijkertijd… Train jezelf ook gewoon om wél altijd te kunnen lezen. Ook als de omgeving niet perfect is.

Het kan bijvoorbeeld helpen om oortjes in te doen en te luisteren naar "white noise" (app tip), of naar klassieke muziek.

Zelf was ik tot voor kort een beetje een perfectionist in deze zin, ook al weet ik dat perfectie helemaal geen goed idee is.

En het kwam door een opmerking van mijn vrouw dat ik er anders naar ging kijken. Toen ik iets zei over het aantal boeken wat ik had gelezen een aantal jaar terug zei ze "Ja, maar dat is niet eerlijk: toen hadden we nog geen kinderen".

En inderdaad, het was een stuk eenvoudiger om te lezen toen we niet twee van die kleine mannetjes rond hadden rennen. Maar juist omdat ik ook wil dat zij zien dat lezen iets leuks is (zie ook de bonustip aan het einde van dit artikel), ben ik gaan proberen om in de "chaos" ook gewoon met een boek te gaan zitten.

Het is soms een beetje opletten wat je kiest: iets wat echt heel veel focus nodig heeft werkt waarschijnlijk niet zo goed, maar veel boeken lenen zich hier prima voor.

Zoek naar de juiste tijd

Naast een vaste plaats, is het ook handig om een vaste tijd te hebben. (Wederom: dat is algemeen advies voor gewoontes.)

Kun je het koppelen aan iets wat je toch al doet? Bijvoorbeeld: je eet elke dag ontbijt. Wat nou als je dat combineert met lezen? Gewoon zo lang je zit te eten, lees je in je boek.

Of, als je liever compleet mindful eet (wat ik ook begrijp), dat je direct na het ontbijt 1 pagina leest?

Je hebt dan een vast moment en, afhankelijk van je dagindeling, misschien een rustig moment.

Is de ochtend voor jou juist gehaast? Ten eerste is het dan misschien een goed idee om eerder op te staan, maar verder kun je dan dus ook prima een ander moment kiezen.

Goede momenten om meer boeken te lezen

Er zijn allerlei handige momenten te kiezen. En je hebt er maar één nodig.

• Lees bijvoorbeeld in de trein naar kantoor;
• sluit de dag af door 5 minuutjes te zitten met een boek voor het slapengaan;
• maak je boek onderdeel van je afsluit-routine op je werk, waar je nog even een pagina leest voor je in de auto stapt (dan kun je er in de auto lekker over nadenken);
• ga na de lunch even lekker wandelen en lees daarna wat als je terugkomt;
• of verhoog de intensiteit, en ga zelfs sporten — het zou kunnen dat daarna lezen het beste moment is;
• lees zelf een boekje nadat je je kinderen hebt voorgelezen bij hun bedritueel.

Zoek naar de gewoontes die je nu toch al hebt, en kijk waar je lezen handig kunt aansluiten.

Zoek naar dode momenten (zeker als ze wat langer zijn), die je kunt gebruiken om een boek te lezen. Wanneer je er op gaat letten zul je merken dat ze er vaker zijn dan je denkt.

Maak tijd om te lezen

Je kunt natuurlijk zoeken waar je in je dag tijd hebt om te lezen. Maar het is ook belangrijk om het om te draaien: niet zoeken naar tijd, maar tijd maken.

Uiteindelijk is het met lezen net als met al het andere: je moet er tijd voor maken. Dus als je meer wilt lezen, zul je waarschijnlijk minder van iets anders moeten doen.

Ruil je TV om voor een boek (nou ja, een beetje dan)

Hét cliché voorbeeld is natuurlijk de TV. Zeg dat jij nu elke avond 2 uur televisie kijkt. Wat als je dat zou terugbrengen naar één uur? Dan heb je ineens een heel uur om boeken te lezen!

Met één uur per dag kun je waarschijnlijk makkelijk 3 boeken per maand lezen. Maar zelfs als het maar 1 boek per maand is, zijn dat toch 12 boeken die je anders niet gelezen had.

Geen zorgen, ik vraag je niet om je TV de deur uit te doen, maar gewoon iets minder te kijken. Zeker in deze tijd met Netflix, Apple TV+, Disney+, Videoland, … Ok, streamingdiensten dus, is het veel makkelijker.

Vroeger, toen ik jong was, zat je vast aan bepaalde tijden. Als jij graag Magnum P.I. én The A-Team keek "moest" je gewoon gaan zitten voor beide series.

Maar nu kun je er voor kiezen om eerst elke dag een aflevering van Orange is the New Black te kijken, en pas later te beginnen aan ‌Black Mirror — ze wachten heus wel op je.

Maak een schermloze avond

Kies een avond in de week, bijvoorbeeld woensdag, die je schermloos maakt.

Extra punten als je de rest van je huishouden kunt overtuigen, maar in ieder geval voor jezelf:

• deze avond blijft de TV uit (als andere mensen wel kijken, ga jij ergens anders zitten — niet demonstratief/passief-aggressief, maar gewoon voor jezelf);
• de telefoon gaat in niet storen-modus, en wordt niet gebruikt voor iets anders dan bellen. Als je nog een vaste lijn hebt kun je je telefoon helemaal uitschakelen;
• Tablets blijven uit, tenzij je deze gebruikt om een boek te lezen. Maar zoals eerder gezegd: gebruik liever een fysiek boek of een e-reader.

Ga eerder naar bed

Ga wat eerder naar bed. Heb je wel eens gemerkt hoe je dat laatste uur voor je gaat slapen vaak toch niet écht iets doet?

Je hangt een beetje op de bank, kijkt nog half naar de film, en moet de keuze maken of je die fles wijn terug gaat zetten, of toch maar opmaakt.

Wat als je nou gewoon alvast naar bed zou gaan op dat moment? Met je boek, uiteraard.

Lees rustig wat fictie voor je gaat slapen, en je slaapt waarschijnlijk nog beter ook. En niet alleen omdat je minder alchohol hebt gedronken.

Wil je juist non-fictie lezen, waar je echt even over na moet denken? Ga dan nog steeds eerder naar bed, maar sta ook eerder op en lees de volgende ochtend. Dan kun je de rest van de dag (onbewust) bezig zijn met wat je gelezen hebt, en hoe je dat kunt toepassen.

Conclusie: geef iets op

Uiteindelijk is het onder de streep allemaal heel simpel (maar niet altijd eenvoudig): je wilt lezen in plaats van andere dingen doen.

Dat is hoe je meer leest. Door te lezen, in plaats van iets anders te doen. Meer van het één, minder van het ander.

Om te bepalen waar je minder van moet doen kan het helpen om je kernwaarden te checken: wat vind jij belangrijk? Zijn er dingen die je nu doet, die daar helemaal niet op aansluiten?

Geef die dingen dan op, en gebruik de nieuwe tijd om te lezen.⁶

Zet boeken-apps op je thuisscherm

Merk je dat je vaak naar je telefoon grijpt als je je even verveelt? Geen zorgen, je bent niet de enige.

Hier is een prima truc: op de plek waar normaal je Facebook app, je Twitter, nieuws-app, reddit, of andere social media staat…

Zet je nu een boeken-app.

In ieder geval de eerste paar dagen gaan je vingers waarschijnlijk automatisch naar die plek. Alleen open je nu per ongeluk Kobo in plaats van Instagram.

En dan lees je gewoon een stukje.

Let op dat dat dan ook is wat je doet. Ga niet de app sluiten, en alsnog Instagram openen; dan bouw je gewoon een nieuwe gewoonte op, die eindigt in Instagram.

Lees je boek. Na een periode is dit je nieuwe gewoonte: als je niets te doen hebt en je telefoon pakt, ga je een boek lezen.

Simpel, maar effectief.

Maak lezen leuk

"Ugh, maar Martijn! Ik vind Instagram gewoon zo leuk, en boeken…"

Misschien is dat niet wat jij dacht bij die vorige tip, maar er is iemand die dat dacht.

Dus, voor die persoon — en toch ook voor jou, want het werkt ook als je dat niet dacht — nog een goede tip: maak lezen leuk!

Dit betekent twee dingen:

1. Maak de activiteit van lezen leuk
2. Lees boeken die je leuk vindt

Maak de activiteit leuk

Om te zorgen dat de activiteit van lezen leuk wordt, kun je er iets anders aan koppelen.

Koop bijvoorbeeld een luxere thee of koffie, die je alleen mag drinken terwijl je een boek leest.

Of richt een stukje van een kamer precies zo in dat je er heerlijk kan zitten, op een manier die niet voor de TV gelukt was. (Ik zit in de winter bijvoorbeeld regelmatig onder de vensterbank, met m’n rug tegen de verwarming, als het ’s morgens nog koud is.)

Er zijn allerlei manieren te bedenken om de activiteit om het lezen heen nog leuker te maken. Maar die werken geen van allen als je het boek wat je leest niet echt leuk vindt.

Lees boeken die je leuk vindt

Dus, lees ook vooral boeken die je leuk vindt. Dat spreekt misschien voor zich, maar zeker als je meer wilt gaan lezen is het belangrijk dat je dus boeken kiest die je leuk vindt.

Soms zijn er dingen die je graag zou weten, maar niet per se wilt leren. Ik denk dat de meeste mensen het theorieboek voor hun rijexamen niet als "leuk" zouden bestempelen.

Die boeken ga je nu dus gewoon lekker vermijden, en integreer je later weer als je de gewoonte hebt opgebouwd om meer te lezen.

Lees nu alleen boeken die je graag wilt lezen, zodat je vanzelf gemotiveerd raakt om te lezen.

Meer boeken lezen? Stop regelmatig met boeken lezen

Misschien wel de belangrijkste tip om meer boeken te lezen. Als je meer wilt lezen, moet je vaker stoppen een boek te lezen.

De reden hiervoor heeft alles te maken met de vorige tip: lees vooral boeken die je leuk vindt.

Als je merkt dat je een boek leest wat je niet leuk vind, om wat voor reden dan ook, is het prima om te stoppen met dat boek. Er zijn zo veel boeken die je waarschijnlijk wél leuk zou vinden, waarom zou je dan je tijd besteden aan een boek dat je níet leuk vindt?⁷

Dit komt weer terug op die beroemde 80/20-regel van Pareto: in 80% van de gevallen kun je in de eerst 20% van het boek inzien of je dit boek uit wil lezen.

En ik zou zelfs verder gaan, en het de 95/10 regel noemen in dit geval: in 95% van de gevallen kun je in de eerst 10% van het boek inzien of je dit boek uit wil lezen.

Je zit niet meer op school (vermoedelijk), niemand verplicht je om een boek uit te lezen. Als je maar weer een ander boek pakt is het helemaal niet erg om het weg te leggen.

Weet je volgende boek

Maar als je dan een boek weglegt, zorg wel dat je weer een nieuwe op de stapel hebt liggen.

Weet altijd wat je volgende boek wordt, en zorg dat je het ook al hebt. Of dat nou betekent dat het in je fysieke boekenkast staat, of al gedownload is op je e-reader, je wilt 0 frictie.

Kies je voor fysieke boeken, en neem je een boek mee met vakantie? Zorg dan dat je ook je volgende boek vast meeneemt.⁸

Geen idee wat je volgende boek moet worden? Twee tips.

Gebruik lijsten van andere mensen

Gebruik lijsten van andere mensen. Zoek mensen op waarvan je denkt dat ze dezelfde smaak hebben als jij, en er is een redelijke kans dat zij boekenlijsten delen.

Een typisch voorbeeld zou Bill Gates zijn. Dat is iemand die veel leest, én deelt wat hij leest.

Hier vind je bijvoorbeeld verschillende tips van meneer Gates.

Een website die je hier ook bij kan helpen is de vrij nieuwe Read This Twice-website, waar je van verschillende bekende mensen kunt zien welke boeken ze aanraden.

Lees boekenseries

Dit werkt vooral goed voor fictie: kies een serie boeken. Als je Red Rising gaat lezen heb je gelijk zes boeken, aangenomen dat het gevalt. 😉

Je volgende boek is dan heel duidelijk: het is gewoon het boek wat er na komt.

En tegen de tijd dat je het zevende boek uit hebt kun je een nieuwe serie gevonden hebben, en die gaan lezen.

Een nadeel als je begint aan een serie die nog niet klaar is: dan zit je maar te wachten tot eindelijk de volgende uitkomt. (Ja, ik heb tegen jou, Dan Moren. Waar blijft The Aleph Extraction nou?)

Maar verder heb ik gemerkt dat het voor mij in ieder geval goed werkt om steeds door te kunnen naar een volgend boek.

Geld een probleem? Oplossingen om toch veel boeken te lezen

Afhankelijk waar je je boeken koopt kunnen de kosten best oplopen. Ik noemde eerder een paar keer ‌the Cemetery of Forgotten Books-serie. En we gaan even uit van paperbacks, zodat we fysieke boeken hebben zonder de prijs van een hardcover. (E-boeken zijn vaak nog wat goedkoper, dus hopelijk hebben we zo een redelijke middenweg.)

Het zijn vier boeken:

• The Shadow of the Wind — € 14,99
• The Angel’s Game — € 12,99
• The Prisoner of Heaven — € 26,99
• The Labyrinth of the Spirits — € 16,99

Die prijzen kunnen best wat schommelen, maar op dit moment is het dus een totaalbedrag van € 71,96.

Zeker voor non-fictie-boeken kun je het vaak als een investering in jezelf zien, en investeren in jezelf moet je zeker doen.

Tegelijkertijd begrijp ik ook dat de kosten kunnen oplopen op deze manier. Dus, wat te doen?

Koop tweedehands boeken

Ten eerste zou je boeken tweedehands kunnen kopen. Marktplaats, bol.com, en zelfs fysieke winkels verkopen vaak boeken die andere mensen al een keer hebben gelezen.

Maar omdat iemand het anders heeft gelezen is het verhaal niet minder spannend, de kennis niet minder waard. Als het nog in redelijke staat is (en wat dat betekent zul je zelf moeten bepalen, en zal verschillen per boek) heb je zo vaak veel goedkoper een boek.

Boeken gratis lezen via Google Books

Op de website van Google Boeken vind je oudere boeken, waar geen auteursrecht meer op berust, vaak volledig gratis.

In andere gevallen kun je een deel van het boek lezen via Google Books. Benieuwd of Guns, Germs and Steel een boek is wat je zou willen lezen? Lees eerst een stuk gratis op Google Books.

In veel gevallen zul je boeken uiteindelijk in een andere vorm willen hebben, maar Google Books is een prima startpunt.

Neem een boeken-abonnement

Er zijn ook verschillende soorten boeken-abonnementen. Gebruik je bijvoorbeeld een Kobo e-reader, of lees je op je tablet? Dan kan een abonnement op Kobo Plus heel fijn zijn.

Voor € 9,99 per maand heb je onbeperkte toegang tot alle e-boeken óf audioboeken van Kobo Plus. Wil je ze allebei? Dan is het € 12,99 per maand.

Als je rekent dat de meeste boeken je toch ook wel minstens € 10 kosten is dit al snel voordeliger, als je minstens één boek per maand leest.

Het grootste probleem, zoals altijd, is aanbod.

Je krijgt dan wel toegang tot meer dan 250.000 e-boeken en/of meer dan 10.000 luisterboeken, maar het is niet gezegd dat dat de boeken zijn die jij wilt lezen.

Voor mij was het een keer voordeliger om een Kobo Plus-abonnement te nemen dan The Caledonian Gambit los te kopen, maar ik heb ook regelmatig gezien dat boeken die ik wilde lezen niet in Kobo Plus zaten.

Het is handig om eerst een lijst te maken van bijvoorbeeld 20-30 boeken die je wilt gaan lezen, en dan te kijken welke in zo’n abonnement zitten.

Dan kun je het abonnement afsluiten, die boeken lezen, en het abonnement eventueel weer stopzetten.

Een overzicht van boeken in Kobo Plus vind je overigens hier.

Leen boeken van de bibliotheek

Een nog goedkoper boekenabonnement, met vaak een groot aanbod fysieke boeken: de bibliotheek. Onder de 18 kun je gratis lid worden, en daar boven is het vaak ook niet zo duur.

Voor de bibliotheek hier in de buurt is het in het "slechtste" geval 45 euro per jaar. Voor dat geld mag je gebruik maken van de faciliteiten die de bibliotheek biedt, maar dus ook, jawel, boeken lenen.

Die mag je dan houden voor een beperkte tijd, zodat je ook nog een soort deadline hebt — dat kan je dan weer motiveren om het boek op tijd uit te lezen, wat er voor zorgt dat je mogelijk meer leest.

Ook hier geldt natuurlijk dat je soms beperkt zal worden door aanbod, maar zoals de Engelsen zeggen: beggars can’t be choosers.

Met andere woorden: dat is een nadeel dat je moet accepteren als je wilt besparen.

Bovendien kan het ook een voordeel zijn: misschien lees je boeken die je anders nooit ontdekt zou hebben!

… of juist niet

Aan de andere kant, en dit is de reden dat ik dit bibliotheek-verhaal afgesplitst heb van het vorige stuk, zijn er ook redenen dat je misschien niet wilt lenen van de bibliotheek.

Zo zijn er mensen die zeggen dat als je er vrede mee hebt om boeken alleen maar te lenen (in plaats van te bezitten), je misschien betere boeken moet lezen. Ik ben zelf niet echt het type om vaak terug te grijpen naar een boek, maar misschien moet ik dus ook betere boeken lezen. 😉

Andere nadelen zijn dat je niet met je pen in de marges kan schrijven, en dat als je toch nog wél een keer iets wilt opzoeken het boek weer uit de bieb moet komen.

Lees meerdere boeken tegelijk

Lees ook gerust meerdere boeken tegelijk. En dat bedoel ik niet in een Back to the Future II-stijl, maar meer als afwisseling.

Zo is het bijvoorbeeld sowieso fijn om een fictie, en een non-fictie boek te hebben. Soms wil je nieuwe dingen leren, of je brein aan het werk zetten. En soms wil je juist ontspannen, en je brein rust geven.

Maar ook binnen die categorieën kun je nog meerdere boeken hebben. Niet alle fictie laat je brein even veel tot rust komen, en niet alle non-fictie zet je op een zelfde manier aan het denken.

Je hoeft niet full-on Rory te gaan, maar je hoeft je ook niet te beperken tot één boek tegelijk.

Als je merkt dat je niet wilt lezen, omdat de boeken die je nu hebt gewoon niet zijn wat je zoekt… Begin dan in een boek wat wél is wat je zoekt.

Begin met kortere, simpelere boeken

Wil je weer een leesgewoonte oppakken? Of misschien zelfs voor het eerst?

Dan is het waarschijnlijk beter om te beginnen met kortere boeken. En, heel eerlijk, simpelere boeken.

De reden is simpel: je bouwt sneller momentum op, waardoor je makkelijker doorgaat. Als je in het begin iets voorloopt op schema ben je waarschijnlijk meer gemotiveerd dan dat je na 3 maanden pas op 10% van je doel zit.

Een simpeler boek zorgt er voor dat je het makkelijker oppakt. Als je echt genoeg energie nodig hebt om te gaan lezen, en er goed voor moet zitten, is de kans veel kleiner dat je het doet.

Heb je een heel toegankelijk boek ga je veel makkelijker even lezen, en bouw je de gewoonte dus sneller op.

Wil je bijvoorbeeld iets lezen wat met politiek te maken heeft? Begin dan met Animal Farm door George Orwell (140 pagina’s)⁹ in plaats van Michelle Obama’s Becoming (430 pagina’s).¹⁰

Kies boeken met korte hoofdstukken

Ook als je voor langere boeken gaat is er nog iets om op te letten: kies boeken met kortere hoofdstukken.

Iemand als Cal Newport heeft nog al de neiging om vrij lange hoofdstukken te maken (en die dan wel weer op te delen in secties, maar dat is lastiger te herkennen).

Hoewel ik het eerder als tip heb gegeven, vind ik het zelf nog steeds lastig om een boek midden in een hoofdstuk weg te leggen. Door dus eerst boeken met korte hoofdstukken te lezen bouw je ook weer makkelijker momentum op.

Het boek The Silent Patient las ik bijvoorbeeld heel snel uit, omdat ik steeds dacht dat ik nog wel "even één hoofdstuk kon lezen". (En omdat ik het verhaal goed vond. Aanrader.)

Houd een boekenlog bij

Nog een tip om momentum op te bouwen: zorg dat je bijhoudt wat je leest.

Door dat te kunnen zien zie je dat je voortgang maakt, en het maakt het leuk om toe te blijven voegen.

Ik gebruik bijvoorbeeld GoodReads, maar je zou het ook zelf in een spreadsheet of op papier kunnen doen.

Als je maar ergens een lijstje hebt van wat je allemaal gelezen hebt, zodat je ziet dat je vooruit gaat.

Gebruik je een reading challenge op een site als GoodReads kun je ook gelijk zien hoe je er voor staat met je doel.

Deel je boeken met andere mensen

Eén van de voordelen van fysieke boeken is dat je ze ook kunt uitlenen aan andere mensen, of zelfs weg kunt geven.

Maar dat is niet waar ik het over heb als ik hier delen zeg.

Deel vooral ook wat je leest met andere mensen, die dat ook leuk vinden. Dat betekent dus niet dat je mensen constant moet proberen te imponeren met jouw boeken.

Maar mensen die het ook leuk vinden om boeken te lezen, zeker als ze dezelfde smaak hebben als jij, vinden het soms leuk om te weten wat jij leest. Als je dan positief bent willen zij het wellicht ook lezen.

En ze kunnen jou weer boeken aanraden op basis van wat jij gelezen hebt. Zo ontdek je weer nieuwe boeken voor je lijst, en heb je weer meer boeken die je kunt lezen.

Je zou zelfs lid kunnen worden van een boekenclub, waar je een boek bespreekt met een groep mensen. Dit zorgt bovendien voor een deadline op je lezen, die je misschien weer extra motiveert om te lezen.

Bonus: zorg dat je kinderen lezen

En als laatste, nog even een bonustip. Zorg dat je kinderen gaan lezen.

Als je die hebt natuurlijk. Maar anders misschien neefjes, nichtjes, kinderen van vrienden…

Door je kinderen te motiveren om ook boeken te lezen, is de kans groter dat ze dat doen als ze ouder zijn. En als jij het belangrijk vindt om meer boeken te lezen, is er een redelijke kans dat je het fijn zou vinden dat je kinderen dat ook doen.

Lees boekjes voor

Door kinderen al vanaf jong voor te lezen leren ze het concept van boeken. Bladzijdes, letters. Letters die woorden maken. Woorden die zinnen maken. Zinnen die verhalen maken.

Hoewel bij mijn eigen kinderen een duidelijk verschil merk in hun geduld voor boekjes (en geduld in het algemeen, de jongste is nu eenmaal wat "avontuurlijker"), vinden ze het allebei leuk.

En ook opa’s en oma’s, en zelfs vrienden van ons, lezen de kinderen voor. En de kinderen genieten.

Op vrij jonge leeftijd heb ik ze met boekjes zien zitten, en verhalen vertellen terwijl ze bladzijdes omslaan. Misschien niet het verhaal uit het boek, maar het idee was er al.

Laat zien dat jij leest

En om het nu weer rond te maken: zorg dat jij meer boeken leest.

Zo maar wat dingen die mijn oudste zegt:

Nadat ik hem een oude iPad-hoes en een kapot toetsenbord had gegeven, om mee te spelen: "nu kan ik ook werken papa, net als jij! En dat wilde ik zo graag!"

Als ik zeg dat ik even ga sporten: "Ik ga ook sporten. Op mijn fiets." [En hij roetsjt weg op zijn loopfiets]

En dan nu de relevante: "Ik wil ook een boekje lezen."

Dus, wil je dat je kinderen meer boeken lezen? Dan begint het bij jou, en zul jij meer boeken moeten lezen.

Hoe je dat doet? Scroll nog even terug naar boven… 😉