Productiviteit in de 21e eeuw: wat betekent het?

We zijn vaak zo bezig met efficiënter worden, en productiviteit verhogen, dat ik denk dat het soms ook goed is om even een stapje terug te doen.

Wat is productiviteit nu eigenlijk, en wat betekent het voor jou om productiever te zijn?

De oorsprong en formele definitie

Wanneer je een definitie voor een woord zoekt, is een woordenboek vaak een goede plek om te beginnen.

Van Dale omschrijft het als:

Voortbrengende of scheppende kracht

Juist. En daarom is het vaak een goede plek om te beginnen, maar meestal niet waar je wilt stoppen.

Wikipedia dan:

Productiviteit is in de economie de relatie tussen de efficiëntie en de effectiviteit waarmee een organisatie of een hele economie de productiemiddelen (offers) om weet te zetten in resultaat.

Goed… Daar wordt het niet per se beter van.

Uiteindelijk kun je ergens wel de originele definitie vinden, wat zoiets is als "het aantal producten per dag, per werknemer (of fabriek)".

Productiviteit in de 21e eeuw

Het is dus heel erg gefocust op meer "klassieke" arbeid; waar je echt een fysiek product hebt, en kunt tellen hoeveel producten er aan het einde van de dag gemaakt zijn.

Er is echter een redelijke kans dat jij een kenniswerker bent, en vooral "met je hoofd" werkt. Er niet een heel duidelijke maatstaf is.

Je hebt niet aan het einde van de dag 100 jampotjes gemaakt, terwijl je collega er 120 heeft gemaakt. Je kunt dat niet op die manier vergelijken.

Dan kun je gaan kijken naar iets als het aantal gestuurde e-mails1, of het aantal woorden wat je hebt getypt.

Maar is dat echt een goed idee? Nou, er is een behoorlijk groot probleem mee…

Het probleem van e-mails tellen

Stel dat je inderdaad gaat meten op basis van het aantal e-mails. De ene e-mail is de andere niet.

Een goede e-mail schrijven kost soms even wat tijd. En door eerst wat meer tijd te besteden aan je e-mail, bespaar je juist tijd voor de ontvanger, en voor jezelf.

Maar als jouw productiviteit gemeten wordt (of dat nou door jezelf is, of door iemand anders) aan de hand van het aantal e-mails wat je stuurt, kun je beter zo kort mogelijk zijn; houd ze vaag, maar nét duidelijk genoeg dat iemand wel reageert met een follow-up vraag. Dan kun jij weer een nieuwe e-mail sturen.

Als je de hele dag alleen maar bezig bent met het typen van e-mails, en het verwerken van inkomende e-mail, zou je jezelf waarschijnlijk niet als "productief" omschrijven.

Een belangrijke toevoeging

Dus, we hebben iets anders doen. Een belangrijke toevoeging aan die originele definitie, zodat het klopt voor deze tijd.

Het gaat om de nuttige, zinvolle resultaten die jij oplevert per [tijdseenheid]. Dat kan een dag zijn, maar je kunt je productiviteit ook meten per uur, of per week.

Daar zit namelijk een ander gevaar: als jij alleen maar per dag gaat meten, zul je waarschijnlijk nooit echt werk gaan doen wat oplevert op de lange termijn. Je kunt alleen maar korte termijn denken, wat op lange termijn vaak geen goed idee is.

Maar, terug naar de definitie. We kunnen er eigenlijk een heel simpele formule van maken: productiviteit = nuttige resultaten ➗ tijd.

Dat is alles. Je productiviteit is gewoon hoeveel nuttig resultaat jij kunt opleveren per tijdseenheid.

Eén goede e-mail kan veel nuttiger zijn dan 10 korte mailtjes. Eén uur een automatisering bouwen, kan veel meer opleveren dan 10 meetings.

Maar hoe weet je of jouw resultaten nuttig zijn?

Houd het hogere doel in gedachten

De enige manier om te weten of je zinvolle resultaten oplevert, is te checken hoe jouw resultaat zich verhoudt tegen het grotere doel.

Of je nou een BHAG hebt, of een SMART-doel, of een bedrijfsmissie, of wat dan ook… Dát is waar je je productiviteit aan kunt meten.

Hebben jouw resultaten er voor gezorgd dat je dichter bij dat doel bent? En dat mag je best op lange termijn zien hoor; als jouw doel is om dit jaar 100 nieuwe klanten te vinden, is niet alleen "een nieuwe klant" nuttig resultaat.

Als je een website hebt gemaakt zodat nieuwe klanten je kunnen vinden draagt dat ook bij aan het doel.

Aan de andere kant, als je je pennen hebt georganiseerd op kleur, kun je je sterk afvragen of dat nuttig resultaat is.

Andere manieren om er over na te denken

Nog een paar andere manieren om hier over na te denken, gewoon om je even wat inspiratie te geven:

  • Productiviteit is steeds een stapje dichterbij komen;
  • Productiviteit is je beloftes (aan jezelf, of een ander) altijd nakomen;
  • Productiviteit is de juiste dingen gedaan krijgen;
  • Productiviteit is je uitstelgedrag verslaan;
  • Productiviteit is constant vooruit gaan;
  • Productiviteit is soms ook even uitrusten;
  • Productiviteit is je dromen waar maken.

En nu jij. Wat is productiviteit voor jou?

Beantwoord gewoon voor jezelf, of ik zou het ook heel leuk vinden als je me even mailt op martijn@strategischlui.nl en vertelt wat het voor jou betekent! 🙂


  1. Helaas heb ik heb bedrijven gezien die dat serieus gebruiken ↩︎